Ես մասնակցել եմ ամենամսյա մաթեմատիկական ֆլեշմոբերին։ Կատարել եմ մաթեմաթիկական ֆայլերը։ Ահա իմ մաթեմաթիկական աշխատանքների հղումը Մաթեմաթիկաի բաժին։
Category: Մաթեմատիկա
Տնային առաջադրանքներ
1․ Առանց բաժանում կատարելու՝ գտե՛ք 601, 508, 260, 325, 913 թվերը 10-ի բաժանելիս ստացվող մնացորդները։ 601:10=60,1 508:10=50,1 260:10=26 325:10=32,5 913:10=91,3
2․ Առանց բաժանում կատարելու՝ գտե՛ք 67, 351, 289, 600, 748, 935 թվերը 5-ի բաժանելիս ստացվող մնացորդները։ 67:5=(2մն) 351:5=(1մն) 289:5=(4մն) 600:5=(0մն) 748::5=(3մն) 935:5=(0մն)
3․ 2, 9, 124, 1680, 3333, 7, 249640, 249650, 65, 647113 թվերը բաժանե՛ք երկու խմբի՝ զույգ թվերի և կենտ թվերի։
Զույգ
2,124,1680, 249640, 249650
Կենտ
9, 3333, 7, 65, 647113
4․ Գրե՛ք 3-ից մեծ որևէ հինգ զույգ թվեր և դրանք ներկայացրե՛ք՝
ա․երկու հավասար գումարելիների գումարի տեսքով, 4+4=8 6+6=12 8+8=16 10+10=20 12+12=24
բ․երկու անհավասար գումարելիների գումարի տեսքով
4+6=10 8+10=18 6+8=14 10+12=22 20+10=30
5․ Զբոսաշրջիկները շրջագայության են դուրս եկել երեք միատեսակ ավտոբուսներով։ Առաջինում կա 48 զբոսաշրջիկ, երկրորդում՝ 39, իսկ երրորդում՝ 33։ Կարելի՞ է արդյոք բոլոր զբոսաշրջիկներին հավասար քանակներով տեղավորել այդ ավտոբուսներում։ 48+39+33=120 120:3=40
Այո
6․ Գտնել օրինաչափությունը և լրացնել բաց թողնված թիվը. 45,30,18,9,3,0
7․Գրե՛ք այն թվերը, որոնք միաժամանակ և՛ 125-ի, և՛ 35-ի բաժանարար են։ 1,5,
8․ Թիվը 48-ի բաժանելիս ստացված թերի քանորդը 11 է, իսկ մնացորդը՝ 5։ Գտե՛ք այդ թիվը։(11+5)x48=768
9․ Ճամփորդը հեծանիվով 12 ժամում անցավ որոշ ճանապարհ։ Որքա՞ն ժամանակում նա կանցնի այդ նույն ճանապարհը մեքենայով, եթե մեքենայի արագությունը հեծանիվի արագությունից երկու անգամ մեծ է։
12:2=6
10․ Նարեկը պահարանում ունի 3 զույգ կոշիկ։ Առանց նայելու առնվազն քանի՞ հատ կոշիկ պետք է հանի նա, որպեսզի վստահ լինի, որ գոնե մեկ զույգ կոշիկ հանել է։ 4 հատ
Օրինաչափություններ
1․ Ըստ օրինաչափության՝ գտի՛ր տրված հաջորդականության հերթական անդամը։
1, 4, 7, 10, 13, 16, 19
244, 246, 248, 250
1, 2, 3, 5, 8, 13, 20
1, 4, 9, 14, 19
3, 6, 12, 24, 48, 96
78, 71, 64, 57, 50
147, 136, 125, 114, 103
2․ Կռահի՛ր օրինաչափությունը և պարզի՛ր, թե որ թիվը պետք է լինի դատարկ վանդակում։
12 | 56 | 16 |
17 | 61 | 21 |
25 | 102 | 26 |
42 | 119 | 43 |
143 | 61 | 265 |
114 | 32 | 218 |
643 | 111 | 421 |
515 | 269 |
3․ Ի՞նչ թիվ պետք է գրել բաց թողնված տեղում։ 24,18
4․ Ուշադիր նայիր և գտիր, թե որոնք են հաջորդ թվերը
5․ Ըստ օրինաչափության՝ գտիր տրված հաջորդականության
6․ Կռահիր օրինաչափությունը և տրված թվերից հետո գրիր հաջորդ
7․ Տրված թվայն հաջորդականությունում օրինաչափություն գտիր և
գրիր հաջորդ թիվը: 4 , 9, 14, 19, 24,29
8․ Տրված թվերից հետո գրիր ևս մեկ թիվ ըստ օրինաչափության։
9․ Ստեղծիր քո օրինաչափությունը
1,2,3,4…
4,8,12,16…
5,2,7,4,15,6,17…
1,2,3,4,5…
Ծավալ։ Ուղղանկյունանիստի ծավալը
1․ Որո՞նք են ծավալի հիմնական հատկությունները։ Եթե մարմինը կազմված է մի քանի մարմիններից, ապա նրա ծավալը հավասար է այդ մարմինների ծավալների գումարին:
2․ Ծավալի չափման ի՞նչ միավորներ գիտենք։ ծավալը չափվում է խորանարդ մետրերով (մ³)։
3․ Ինչի՞ է հավասար ուղղանկյունանիստի ծավալը։
4․ Ի՞նչ երկարություն ունի այն խորանարդի կողը, որի ծավալը 1սմ3 է։ 1սմ
5․ Գտե՛ք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա կողերն են
3սմ, 5սմ, 6սմ =3x5x6=90
10դմ, 8սմ, 2սմ =100x8x2=1600
7սմ, 11սմ, 3սմ =7x11x3=231
8մ, 13մ, 9մ =8x13x9=936
2մ, 5դմ, 10սմ =200x50x10=10000
4դմ, 7դմ, 12դմ =4x7x12=336
6․ Պատկերված մարմինները բաղկացած են 1սմ երկարությամբ կող ունեցող խորանարդիկներից։ Գտե՛ք այդ մարմինների ծավալները։
7․ Ո՞ր ուղղանկյունանիստի ծավալն է ավելի մեծ՝ 17սմ, 15սմ, 14սմ կողեր ունեցողի՞նը, թե՞ 11սմ, 23սմ, 10սմ։ 17սմ,15սմ,14սմ
8․ Արտահայտե՛ք խորանարդ սանտիմետրերով․
12մ3
32մ3 6դմ3
5մ3 90դմ3 300սմ3
9․Արտահայտեք խորանարդ դեցիմետրերով
343000սմ3
17280000սմ3
10․ Բենզակայանի պահեստամասում տեղավորվում է այնքան բենզին, որքան անհրաժեշտ է 120 մեքենայի՝ 60լ տարողությամբ բաքերը և 80 մեքենայի՝ 90լ տարողությամբ բաքերը լցնելու համար։ Որքա՞ն է պահեստամանի տարողությունը։
11․ Դասասենյակի բարցրությունը 3մ է, երկարությունը՝ 12մ, լայնությունը՝ 6մ։ Դասասենյակը նախատեսված է 27 աշակերտի համար։ Քանի՞ խորանարդ մետր օդ է բաժին ընկնում մեկ աշակերտին։
Ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերես
Սիրելի սովորողներ, այսօր կսովորենք հաշվել ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը, ինչպես նաև կկատարեք գործնական աշխատանք։
Նախ ուսումնասիրենք ուղղանկյունանիստի փռվածքը։ Այն բաղկացած է 6 ուղղանկյուններից։
Օրինակի վրա հասկանանք, թե ինչպես պատրաստենք ուղղանկյունանիստ։ Ընտրեք 3 տարբեր չափումներ, օրինակ՝ 3 սմ, 5 սմ և 8 սմ։ Գունավոր ստվարաթղթից կտրեք 3 սմ և 5 սմ կողմերով 2 հատ ուղղանկյուն, կտրեք նաև 5 սմ և 8 սմ կողմերով 2 հատ ուղղանկյուն, որից հետո կտրեք 3 սմ և 8 սմ կողմերով 2 հատ ուղղանկյուն։ Այժմ սկոչի միջոցով այդ ուղղանկյունները միացրեք այնպես, որ ստանաք ուղղանկյունանիստի փռվածքը, դրանից հետո հեշտությմաբ կստանաք ուղղանկյունանիստ, որի չափումներն են՝ 3 սմ, 5 սմ և 8 սմ։
Ուղղանկյուանանիստի մակերևույթի մակերեսը նրա բոլոր նիստերի(ուղղանկյունների) մակերերսների գումարն է։
Ուղղանկյունանիստի չափումներն են՝ ուղղանկյունանիստի լայնությունը, երկարությունը և բարձրությունը։
Եթե ուղղանկյունանիստի չափումները նշանակենք a,b,c, քանի որ ուղղանկյունանիստի հանդիպակաց նիստերը իրար հավասար են, ուստի նրա բոլոր նիստերի մակերերսների գումարը կլինի՝ 2*a*b+2*b*c+2*a*c, որն էլ ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն է։
Օրինակ՝ հաշվենք 3 սմ, 5 սմ և 8 սմ չափումներով ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը։
a=3 սմ, b=5 սմ, c=8 սմ, ուրեմն ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը՝ 2*3*5+2*5*8+2*3*8=30+80+48=158 սմ քառ․։
Ավելի լավ հասկանալու համար նախ պատկերենք ուղղանկյունանիստի փռվածքը՝
Նախ նկատենք, որ կա 2 հատ 3 սմ և 5 սմ կողմերով ուղղանկյուն։ Հաշվենք 3 սմ և 5 սմ կողմերով ուղղանկյուններից յուրաքանչյուրի մակերեսը՝ 3*5=15 սմ քառ․։
Այժմ նկատենք, որ կա 2 հատ 3 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուն։ Հաշվենք 3 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուններից յուրաքանչյուրի մակերսը՝ 3*8=24 սմ քառ․:
Այնուհետև նկատենք, որ կա 2 հատ 5 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուն։ Հաշվենք 5 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուններից յուրաքանչյուրի մակերեսը՝ 5*8=40 սմ քառ․։
S(մակերևույթի մակերես)=2*15+2*24+2*40=30+48+80=158 սմ քառ․
Առաջադրանքներ
1․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 5 դմ, 7 դմ, 8 դմ։ 5×7 =35 5×8 =40 7×8 =56
C `
2․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 6 սմ, 12 սմ, 10 սմ։
3․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 3 սմ, 5 սմ, 10 սմ։
4․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝
11 սմ, 12 սմ, 10 սմ։
5․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝
3 դմ, 20 սմ, 10 սմ։
6․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝
11 սմ, 12
Տնային առաջադրանքներ
1․ Գտե՛ք թվի բոլոր բաժանարարները․
20-1,2,4, 10,20
24-1,2,3,4,6,8,12,24
27-1,3,9,27
31-1,31
32-1,2,4,8,16,32
40-1,2,4,5,8,10,20,40
56-1,2,4,7,8,14,28,56
2․ 140, 39, 82, 35, 24 թվերից որո՞նց բաժանարարն է 5-ը։
35,140
3․ Գտե՛ք տրված թվի բազմապատիկ որևէ հինգ թիվ․
5-5,10,15,20,25
11-11,22,33,44,55
36-36,72,108,144,180
57-57,114,171,228,285
121-121,242,363,484,605
572-572,1144,1716,2288,2860
901-901,1802,2703,3604,4505
4․ Պետք է 18 փուչիկը հավասար բաժանել երեխաներին։ Երեխաների ի՞նչ քանակներ են հնարավոր դրա համար։ 3
5․ Գտե՛ք առաջին յոթ բնական թվերը, որոնք 3-ի բաժանելիս ստացվում է 2 մնացորդ։ 5,8,11,14,17,20,23
6․ Ուղղանկյան մեծ կողմը 6սմ է, փոքր կողմը՝ 5սմ։ Քանի՞ քառակուսի միլիմետրով կմեծանա ուղղանկյան մակերեսը, եթե նրա մեծ կողմը մեծացնենք 3մմ-ով, իսկ փոքր կողմը՝ 18մմ-ով։ 600+3=603 500+18=518 600×500=300000 603×518=312354 312354-300000=12354
7․ Ուղիղ անկյունը բաժանված է երկու անկյունների այնպես, որ դրանցից մեկը 5 անգամ մեծ է մյուսից։ Ի՞նչ մեծություններ ունեն ստացված անկյունները։
8․ Ծաղկեփնջում 50 կարմիր ու սպիտակ վարդեր կան, ընդ որում կարմիր վարդերը 4 անգամ շատ են սպիտակ վարդերից։ Քանի՞ կարմիր և քանի՞ սպիտակ վարդ կա ծաղկեփնջում։ 50:5=10 10×4=40 10,40
9․ Տասնհինգարկանի հյուրանոցն ունի 1200 համար՝ մեկտեղանոց և երկտեղանոց։ Ամեն հարկում միևնույն քանակով համարներ կան, ընդ որում երկտեղանոցների քանակը 3 անգամ ավելի է մեկտեղանոցների քանակից։ Ամենաշատը քանի՞ կենվոր կարող է իջևանլ հյուրանոցի ամեն մի հարկում։ 1200:4= 300 300×3=900 900×2=1800 300+1800=2100
Օրինաչափություններ
1․ Ըստ օրինաչափության՝ գտի՛ր տրված հաջորդականության հերթական անդամը։
1, 4, 7, 10, 13, 16, 19
244, 246, 248, 250
1, 2, 3, 5, 8, 13, 20
1, 4, 9, 14, 19
3, 6, 12, 24, 48, 96
78, 71, 64, 57, 50
147, 136, 125, 114, 103
2․ Կռահի՛ր օրինաչափությունը և պարզի՛ր, թե որ թիվը պետք է լինի դատարկ վանդակում։
12 | 56 | 16 |
17 | 61 | 21 |
25 | 102 | 26 |
42 | 119 | 43 |
143 | 61 | 265 |
114 | 32 | 218 |
643 | 111 | 421 |
515 | 269 |
3․ Ի՞նչ թիվ պետք է գրել բաց թողնված տեղում։ 24,18
4․ Ուշադիր նայիր և գտիր, թե որոնք են հաջորդ թվերը
5․ Ըստ օրինաչափության՝ գտիր տրված հաջորդականության
6․ Կռահիր օրինաչափությունը և տրված թվերից հետո գրիր հաջորդ
7․ Տրված թվայն հաջորդականությունում օրինաչափություն գտիր և
գրիր հաջորդ թիվը: 4 , 9, 14, 19, 24,29
8․ Տրված թվերից հետո գրիր ևս մեկ թիվ ըստ օրինաչափության։
9․ Ստեղծիր քո օրինաչափությունը
1,2,3,4…
4,8,12,16…
5,2,7,4,15,6,17…
1,2,3,4,5…
Տեքստային խնդիրներ
1․ Գնացքը կայարանից դուրս եկավ ժամը 6․40-ին և տեղ հասավ նույն օրը՝ ժամը 20․15-ին։ Ինչքա՞ն ժամանակ էր գնացքը գտնվում ճանապարհին։13ժամ 25 րոպե:
2․ Զբոսաշրջիկներն արշավը սկսել են հունիսի 13-ին՝ ժամը 12-ին, և ճանապարհին են գտնվել 8օր 19ժ։ Ամսի քանիսի՞ն են նրանք հասել որոշված վայրը։ Հունիսի 22-ին
3․ Մի ձմերուկի զանգվածը 4կգ 700գ է, մյուսինը՝ երկու անգամ ավելի։ Որքա՞ն է երկու ձմերուկների զանգվածը։ 4700գ+4700գ=9400 4700+9400=14կգ100գ
4․ Ինքնաթիռը թռչում է 720կմ/ժ արագությամբ։ Քանի՞ կիլոմետր կանցնի ինքնաթիռը 1 րոպեում և քանի՞ մետր՝ 1 վայրկյանում։ 720:60=12 60×60=3600 7200:3600=2
5․ Քամու արագությունը 5մ/վ է։ Ինչքա՞ն կլինի նրա արագությունը՝ արտահայտված կիլոմետր-ժամերով։ 1000:5= 200 3600:5=720
Չափման միավորներ
Քննարկվող հարցեր․
1․ Որո՞նք են երկարության չափման միավորները։
2․ Որո՞նք են զանգվածի չափման միավորները։
3․ Որո՞նք են ժամանակի չափման միավորները։
4․ Որո՞նք են արագության չափման միավորները։
Առաջադրանքներ․
1)
5 դեցիմետր 30 սանտիմետրը արտահայտիր սանտիմետրերով:80սմ
3 կմ4 մ2դմ-ն արտահայտիր դեցիմետրերով: 30060
4 տ 3ց 5 կգ –ը արտահայտիր կլիլոգրամներով: 9400
6 ժ 36 րոպեն արտահայտիր րոպեներով: 399ր
9 ր 20 վ արտահայտիր վայկյաններով:560
Քանի՞ ժամ է 5օր 6ժամը։126
2) Քանի՞ անգամ է 50 գրամը փոքր 1 տոննայից։
3) Հաշվե՛ք․
8 մ 3 սմ 1 մմ + 20 սմ 9 մմ
1 կմ 300 մ + 8 կմ 4 մ 30 սմ
1 տ 3 ց 4 կգ + 10 տ 30 կգ
8 ց 39 կգ + 1 տ 9 ց 70 կգ
3 ժ 20 ր 30 վ + 50 ր 30 վ
4) Ընտրիր այն թվանշանը, որը տեղադրելով աստղանիշի փոխարեն՝ կստացվի ճիշտ անհավասարություն (տարբերակները շատ են, գրի՛ր մեկը)։
10ց 640կգ < 10ց 740կգ
3տ 100կգ < 3տ500 կգ
8 տ 650 կգ > 8 տ 7 ց
20 դմ 2 սմ > 20 դմ 1մմ
Բաժանում
Սիրելի սովորողներ նախ միասին վերհիշենք բազմանիշ թիվը միանիշ թվի բաժանելու քայլաշարը՝
Օրինակ՝ 147։3=49
Սյունակաձև՝
– | 1 | 4 | 7 | 3 | |
1 | 2 | 4 | 9 | ||
– | 2 | 7 | |||
2 | 7 | ||||
0 |
. | 4 | 9 | |
3 | |||
1 | 4 | 7 | |
Ստուգում՝
Նույն քայլաշարով էլ կատարվում է բազմանիշ թիվը երկնիշ թվի վրա բաժանումը.
Օրինակ՝ 14280։14=1020
Սյունակաձև՝
– | 1 | 4 | 2 | 8 | 0 | 1 | 4 | ||
1 | 4 | 1 | 0 | 2 | 0 | ||||
– | 2 | 8 | |||||||
2 | 8 | ||||||||
0 | |||||||||
Ստուգում՝
. | 1 | 0 | 2 | 0 | |||||
1 | 4 | ||||||||
+ | 4 | 0 | 8 | 0 | |||||
1 | 0 | 2 | 0 | ||||||
1 | 4 | 2 | 8 | 0 | |||||
Առաջադրանքներ
- Կատարիր բաժանում և արդյունքը ստուգիր բազմապատկումով՝
1) 7310։5
7 | 3 | 1 | 0 | 5 | x | 1 | 4 | 6 | 2 | ||||||||||
– | 5 | 1 | 4 | 6 | 2 | 5 | |||||||||||||
2 | 3 | 7 | 3 | 1 | 0 | ||||||||||||||
2 | 0 | ||||||||||||||||||
3 | 1 | ||||||||||||||||||
3 | 0 | ||||||||||||||||||
1 | 0 | ||||||||||||||||||
1 | 0 | ||||||||||||||||||
0 |
2) 11550։55
1 | 1 | 5 | 5 | 0 | 5 | 5 | |||||||||||||
1 | 1 | 0 | 2 | 1 | 0 | ||||||||||||||
0 | 5 | 5 | |||||||||||||||||
5 | 5 | ||||||||||||||||||
0 | 0 | ||||||||||||||||||
3) 5400։12
5 | 4 | 0 | 0 | 1 | 2 | x | 4 | 5 | 0 | ||||||||||
4 | 8 | 4 | 5 | 0 | 1 | 2 | |||||||||||||
6 | 0 | 9 | 0 | 0 | |||||||||||||||
6 | 0 | 4 | 5 | 0 | |||||||||||||||
0 | 5 | 4 | 0 | 0 | |||||||||||||||
4) 18360։18
1 | 8 | 3 | 6 | 0 | 1 | 8 | |||||||||||||
1 | 8 | 1 | 0 | 2 | 0 | ||||||||||||||
0 | 3 | 6 | |||||||||||||||||
3 | 6 | ||||||||||||||||||
0 | |||||||||||||||||||
5) 48240։24
4 | 8 | 2 | 4 | 0 | 2 | 4 | |||||||||||||
4 | 8 | 2 | 0 | 1 | 0 | 2 | 0 | 1 | 0 | ||||||||||
0 | 2 | 4 | 2 | 4 | |||||||||||||||
2 | 4 | 8 | 0 | 4 | 0 | ||||||||||||||
0 | 4 | 0 | 2 | 0 | |||||||||||||||
4 | 8 | 2 | 4 | 0 | |||||||||||||||
6) 10836։36
1 | 0 | 8 | 3 | 6 | 3 | 6 | 3 | 0 | 1 | ||||||||||
1 | 0 | 8 | 3 | 0 | 1 | 3 | 6 | ||||||||||||
0 | 3 | 6 | 1 | 8 | 0 | 6 | |||||||||||||
3 | 6 | 9 | 0 | 3 | |||||||||||||||
0 | 1 | 0 | 8 | 3 | 6 | ||||||||||||||
7) 2163։21
2 | 1 | 6 | 3 | 2 | 1 | 1 | 0 | 3 | |||||||||||
2 | 1 | 1 | 0 | 3 | 2 | 1 | |||||||||||||
0 | 1 | 0 | 3 | ||||||||||||||||
6 | 3 | 2 | 0 | 6 | |||||||||||||||
6 | 3 | 2 | 1 | 6 | 3 | ||||||||||||||
0 | 0 | ||||||||||||||||||
8) 25750։25
2 | 5 | 7 | 5 | 0 | 2 | 5 | 1 | 0 | 3 | 0 | |||||||||
2 | 5 | 1 | 0 | 3 | 0 | 2 | 5 | ||||||||||||
0 | 7 | 5 | 5 | 1 | 5 | 0 | |||||||||||||
7 | 5 | 2 | 0 | 6 | 0 | ||||||||||||||
0 | 2 | 5 | 7 | 5 | 0 | ||||||||||||||
9) 2170։35
2 | 1 | 7 | 0 | 3 | 5 | x | 3 | 5 | |||||||||||
2 | 1 | 0 | 6 | 2 | 6 | 2 | |||||||||||||
7 | 0 | 7 | 0 | ||||||||||||||||
7 | 0 | 2 | 1 | 0 | |||||||||||||||
0 | 2 | 1 | 7 | 0 | |||||||||||||||
10) 58500։25
5 | 8 | 5 | 0 | 0 | 2 | 5 | 2 | 3 | 4 | 0 | |||||||||
5 | 0 | 2 | 3 | 4 | 0 | 2 | 5 | ||||||||||||
8 | 5 | 1 | 1 | 7 | 0 | 0 | |||||||||||||
7 | 5 | 4 | 6 | 8 | 0 | ||||||||||||||
1 | 0 | 0 | 5 | 8 | 5 | 0 | 0 | ||||||||||||
1 | 0 | 0 | |||||||||||||||||
0 | |||||||||||||||||||