776 777 778 780 781 782

776․ Աճման կարգով գրե՛ք հետևյալ ռացիոնալ թվերը.

         -2  17 \ 50  , + 6 1\2 ,  0 , 3 81\100 , – 3 4\5 , +10 2\3 , – 6 1\2:

Առաջադրանքներ

1.	Ավելի աջ/ձախ կետերը (խառը թվեր)Բարդություն հեշտ Ճիշտ է արդյո՞ք հետևյալ պնդումը` կոորդինատային ուղղի վրա 51 3\4 կոորդինատով կետը գտնվում է ավելի ձախ, քան 84 6\7 կոորդինատով կետը:   ոչ այո	1
2.	Դրական և բացասական խառը թվերԲարդություն հեշտ Համեմատիր հետևյալ խառը թվերը: Տեղադրիր >,< կամ = նշաններից մեկը:   14 2\7 < −14 2\31	1
3.	Կոտորակային թվեր և 0-նԲարդություն հեշտ Համեմատիր թվերը՝ տեղադրիր >,< կամ = նշաններից մեկը:   ա) 0 3\4 < բ) 0 −2\3	1
4.	Նախադասությունը անհավասարության տեսքով (սովորական կոտորակ)Բարդություն հեշտ Տրված նախադասությունը գրիր անհավասարության տեսքով.   −9\13-ը բացասական թիվ է:   Պատասխան՝ −9\13 բացասական է	2
5.	Սովորական կոտորակների համեմատում (դրական և բացասական)Բարդություն հեշտ Համեմատիր սովորական կոտորակները: Տեղադրիր <,> կամ = նշաններից մեկը:   −5\31 < 1\31	2
6.	Երեք բացասական թվերԲարդություն միջին Ո՞ր երկու ամբողջ թվերի միջև է գտնվում −44813 թիվը: <−44 8\13<	3
7.	Երեք ռացիոնալ թվերից ամենամեծը/ամենափոքրըԲարդություն միջին 19 3\4, 6 3\4 և −4 3\4 ռացիոնալ թվերից ընտրիր ամենափոքրը:   Պատասխան՝ -4 3\4	3
8.	Ամենամեծ մոդուլով խառը թիվըԲարդություն միջին Հետևյալ թվերից ո՞րի մոդուլն է ամենամեծը՝ 17 9\13, −18 9\13, −19 9\13, 16 9\13   Ամենամեծը  19 9\13-ի մոդուլն է:	3
9.	Բացասական ռացիոնալ թվերի համեմատումԲարդություն միջին Համեմատիր բացասական խառը թվերը (օգտագործիր <,> կամ =  նշաններից մեկը):   ա) −48 9\13 < −46 9\13    բ) −38 6\7 < −37 6\7	4
10.	Հավասար ամբողջ մասերով խառը թվերԲարդություն միջին Համեմատիր խառը թվերը (օգտագործիր <,> կամ =  նշաններից մեկը):   −20 5\13 > −20 7\13	3
11.	Ռացիոնալ կոորդինատով ավելի աջ կետըԲարդություն միջին Արդյո՞ք կոորդինատային ուղղի վրա −24 2\7 կոորդինատով կետը գտնվում է ավելի աջ, քան −24 3\7 կոորդինատով կետը:   ոչ այո	3
12.	Ամենամեծ մոդուլով խառը թիվը (դրական և բացասական)Բարդություն բարդ 24 1\2	5
13.	Անհավասարման ամենամեծ/ամենափոքր ռացիոնալ լուծումըԲարդություն բարդ	5
14.	Տառային ռացիոնալ արտահայտություններԲարդություն բարդ d-ն և y-ը բացասական ռացիոնալ թվեր են:   Դատարկ պատուհանում տեղադրիր >, < կամ = նշաններից մեկը:   −d−y < 0	5
15.	Բառերով նկարագրված ռացիոնալ թիվըԲարդություն բարդ	6
16.	Աստղանիշի արժեքները (բացասական կոտորակներ)Բարդություն բարդ Ընտրիր այն թվերը, որոնք ∗-ի փոխարեն տեղադրելով ստանում ենք ճիշտ անհավասարություն՝ −1\14>−3\7 3 9 5 7 2 6 8 1 4

1.	Սովորական կոտորակի հակադիրըԲարդություն հեշտ Ո՞ր թիվն է հակադիր 138 կոտորակին:   Ընտրիր ճիշտ տարբերակը:   1 1\38 −1\38 −38 38	1
2.	Բացասական կոտորակի հեռավորությունը զրոյիցԲարդություն հեշտ Տրված է −1\59 ռացիոնալ թիվը:    ա) −1\59 թվի հեռավորությունը զրոյից հավասար է -ի: 1\59    բ) Ո՞ր թվի հեռավորությունը զրոյից ևս հավասար է նույն թվին՝ 1\59	2
3.	Դրական խառը թվի հակադիրըԲարդություն հեշտ Որոշիր 75 1\18 ռացիոնալ թվի հակադիր թիվը:   Պատասխան՝ -75 1\18	1
4.	Հակադիր թվի նշանը, ինքն իրեն հակադիր թիվըԲարդություն հեշտ 0	2
5.	Հակադիր տառի արժեքըԲարդություն հեշտ Եթե X=−6\31, ապա −X= -6\31	2
6.	Անկանոն կոտորակի հակադիրըԲարդություն միջին 5\6	3
7.	0-ի նկատմամբ համաչափ կետըԲարդություն միջին	3
8.	Կոտորակի հակադիրի ընտրությունԲարդություն միջին	3
9.	Կոտորակների հեռավորությունը զրոյիցԲարդություն միջին – 1\4	4
10.	Տառային արտահայտության արժեքը (խառը թիվ)Բարդություն միջին	4
11.	Աստղանիշի արժեքը (կոտորակ)Բարդություն բարդ	5
12.	Տառային արտահայտության հակադիրի հակադիրըԲարդություն բարդ

Առաջադրանքներ

1.	Բացասական և դրական կոտորակների մոդուլներըԲարդություն հեշտ Հետևյալ թվերից ո՞րի մոդուլն է հավասար 158-ի: Ընտրիր ճիշտ տարբերակ(ներ)ը:   −58 1\58 −1 5\8 58	1
2.	Կետերի հեռավորությունը զրոյից (կոտորակային թվեր)Բարդություն հեշտ Որոշիր տրված կետի հեռավորությունը զրոյից:    1) −1\344 թվի հեռավորությունը զրոյից հավասար է 1-ի:    2) 1\344 թվի հեռավորությունը զրոյից հավասար է 134-ի:	2
3.	Մոդուլներով գործողությունԲարդություն հեշտ Գտիր արտահայտության արժեքը՝ ∣∣∣1\2∣∣∣−∣∣∣1\2∣∣∣   Պատասխան՝ 0	1
4.	Բացասական կոտորակի մոդուլըԲարդություն հեշտ 14\15	2
5.	Մոդուլով հավասարման լուծումներըԲարդություն միջին X1=−1/28 X2=1/28	3
6.	Երկու թվերի կապըԲարդություն միջին Դիցուք b=5116 և y=−(−b)   y և b թվերի վերաբերյալ ո՞ր պնդումներն են ճիշտ:   |y|=|b| հավասար են y=−5 1\16 y=5 1\16 հակադիր են y=−b y=b	3
7.	Մոդուլով հավասարման լուծումԲարդություն միջին Գտիր |z|=1\39 հավասարման լուծումները:   Ընտրիր ճիշտ տարբերակները:   −39 39 0 1\39 լուծումներ չկան −1\39	3
8.	Հավասարման որոշակի արմատների թիվը, աջ մասում զրո էԲարդություն միջին 0	3
9.	Մոդուլներով արտահայտությունԲարդություն միջին	3
10.	Հավասարման լուծումները (խառը թվեր)Բարդություն միջին	4
11.	Հավասարման որոշակի արմատների թիվը, աջ մասում զրո չէԲարդություն միջին	3
12.	Ամենամեծ մոդուլով խառը թիվըԲարդություն միջին	3
13.	Հավասարման արմատների թիվըԲարդություն բարդ	5
14.	Անհավասարման ռացիոնալ լուծումներըԲարդություն բարդ

Առաջադրանքներ

1.	Բացասական խառը թվերԲարդություն հեշտ Կոորդինատային ուղղի վրա −40ամբ 9/15 թիվը գտնվում է −6ամբ 9/15 թվից (ընտրիր պնդման ճիշտ շարունակությունը). ձախ աջ	1
2.	Կետի կոորդինատը (կոտորակային թվեր)Բարդություն հեշտ   Նշիր E կետի կոորդինատը:   Կոտորակը մի կրճատիր: 2    Պատասխան՝ E( —— ) 10	1
3.	Ավելի աջ/ձախ գտնվող կետըԲարդություն հեշտ Համաձայն ես արդյո՞ք հետևյալ պնդման հետ.   Կոորդինատային ուղղի վրա −69 11\19 կոորդինատով կետը գտնվում է ավելի աջ, քան −13 11\19 կոորդինատով կետը: ոչ այո	2
4.	Կետի նշանակումըԲարդություն միջին Պարզիր, թե կոորդինատային ուղղի ո՞ր կետի կոորդինատն է հավասար 5\2-ի: Պատասխան՝ F	3
5.	Խառը թվին համաչափ կետըԲարդություն միջին	4
6.	Ամենաաջ/ամենաձախ ռացիոնալ թիվըԲարդություն միջին Հետևյալ թվերից ո՞րն է կոորդինատային ուղղի վրա ամենաձախ գտնվող կետի կոորդինատը:   0 −13 21 33 −1\45 −78 3\7 −45 −78 2\7	4
7.	Սկզբնակետից ավելի հեռու կետըԲարդություն միջին Ո՞ր կետն է գտնվում զրոյից ավելի հեռու.    A(−5 2\5), թե՞ B(4) B A ոչ մեկը	4
8.	Տրված կոորդինատով կետըԲարդություն միջին Կոորդինատային ուղղի վրա ո՞ր կետի կոորդինատն է հավասար 32-ի:  Նշիր ճիշտ տարբերակը: O F L T	4
9.	Կետի նկարագիրը բառերովԲարդություն միջին B կետը կոորդինատային ուղղի վրա գտնվում 12\40-ով ձախ կոորդինատների սկզբնակետից:Որոշիր B կետի կոորդինատը:   Առաջին պատուհանում տեղադրիր «+» կամ «−» նշաններից մեկը: Կոտորակը մի կրճատիր:    Պատասխան՝  – 12 \ 40	3
10.	Ռացիոնալ/ոչ ռացիոնալ թվերը կոորդինատային ուղղի վրա   Տրված կետերից ընտրիր նրանք, որոնց կոորդինատը ռացիոնալ թիվ է:   Նշիր ճիշտ տարբերակ(ներ)ը:   M F P բոլորն էլ ռացիոնալ են O ոչ մեկը ռացիոնալ չի T

760, 762, 763, 765, 766, 767

760.Գտե՛ք պատկերների համաչափության առանցքները (տե՛ս նկ. 89)։

762.Ուղղանկյունանիստի ձև ունեցող երկաթե չորսուն ունի 5 սմ բարձրություն, 11 սմ լայնություն և 15 սմ երկարություն։ Քանի՞ կիլոգրամ է նրա զանգվածը, եթե 1 սմ3 երկաթի զանգված 7 22\25 գ է։

6 501\1000 կգ։

763.Անտառը գրավում է 1300000 հա տարածք։ Դրա 35 %-ը հաճարենու անտառն է, 16 %-ը՝ սոճու, 20 %-ը՝ եղևնու, 24 %-ը՝ կաղնու, մնացածը՝ բոխու։ Ամեն մի տեսակ անտառի քանի՞ հեկտար կա տվյալ տարածքում։ Կազմե՛ք համապատասխան շրջանաձև դիագրամ։

765.Լրացրե՛ք դատարկ վանդակները.

766. Հայտնի է, որ ցանկացած եռանկյան անկյունների գումարը 180o է։ Գտե՛ք ABC եռանկյան C անկյան մեծությունը, եթե՝

ա) ∠A = 90°, ∠B = 30°,

բ) ∠A + ∠B = 130°,

գ) ∠A-ն ուղիղ անկյուն է, իսկ ∠B-ն նրանից երկու անգամ փոքր է,

դ) ∠A-ն եռանկյան բոլոր անկյունների գումարի 1\3-ն է, իսկ ∠B-ն՝1\6 -ը։

60°, 50°, 45°, 90°:

767. Շոգենավը, որի սեփական արագությունը 6 անգամ մեծ է գետի հոսանքի արագությունից, հոսանքի ուղղությամբ 3 ժամում անցել է 63 կմ։ Գտե՛ք շոգենավի սեփական արագությունը և գետի հոսանքի արագությունը։

Շոգենավ – 18կմ/ժ, հոսանք – 3կմ/ժ։

Առաջադրանքներ 1

745, 747, 750, 752, 755, 757։

745.Երկու ամբողջ թվերի հարաբերության տեսքով ներկայացրե՛ք
հետևյալ ռացիոնալ թվերը.

-7:2, 1:2, -8×2+5, -3×3+25, 2×1+4, -17×3+7 =-3,5 + 0,5 + – 21 + – 34 + 6 + – 58 = – 111

747.Գրե՛ք հետևյալ կոտորակներին հակադիր կոտորակները.

750.Տրված են -8 +4\3 — 3\2 -11, +13, -9 13\20 -5 837\1000 +1, 0, -14, +2, -25 3\7 +8 3\4 -7 20\250

թվերը։ Դրանցից առանձնացրե՛ք՝

ա) բացասական թվերը,

-8, – 3\2 , -11,-9 13\20 , -5 837\1000 -14,-25 3\7 ,-7 20\250

բ) դրական կոտորակային թվերը

+8 3\4 +4\3

գ) բացասական կոտորակային թվերը,

– 3\2 , -9 13\20, -5 837\1000, -25 3\7 ,-7 20\250

դ) բնական թվերը,

+13, +14 , +1

ե) ամբողջ թվերը,

-8, -11, +13, +2, +1, 0, -14,

զ) դրական թվերը։

+4\3 +13, +1, +2,+8 3\4

752. Ռացիոնալ թի՞վ է արդյոք ամբողջ թիվը:

Այո

755. Ի՞նչ կոորդինատներ ունեն կոորդինատային ուղղի վրա նշված կետերը (տե՛ս նկ. 87)։

M (-4 3\4) L (-4) K (-3 1\4) G (-1 3\4) F (- 3\4) A (1\2) B (2) C (2 1\2) D (3 1\4) E ( 4 1\4)

757. Կոորդինատային ուղղի վրա պատկերված են a և b թվերը (տե՛ս նկ. 88):

Նրանցից ո՞րն է դրական թիվ, ո՞րը` բացասական:

A – բացասական

B – դրական

Առաջադրանքներ 4

1.	Կետի կոորդինատը կոորդինատային հարթության վրաԲարդություն հեշտ 3	1
2.	Տրված կետի կոորդինատներըԲարդություն հեշտ  A ( 4 ; 3 )	2
3.	Կետը կոորդինատային առանցքի վրաԲարդություն հեշտ K(0;16) կետը գտնվում է օրդինատների առանցքի վրա:	1
4.	Կետի պատկանումը քառորդինԲարդություն հեշտ E (21;−23) կետը գտնվում է IV քառորդում:	1
5.	Տրված քառորդին պատկանող կետըԲարդություն միջին C(45;−10) K(−10;45) M(45;21) R(−10;−22) Որոշիր, թե ո՞ր կետն է գտնվում I-ին քառորդում: R K M C	3
6.	Համաչափություն կոորդինատային հարթության վրաԲարդություն միջին (−2;−6) (2;−6) (2;6) (−2;6)	3
7.	Ուղղանկյան գագաթներըԲարդություն միջին	4
8.	Համաչափ կետի կոորդինատներըԲարդություն միջին	4
9.	Հատվածների միջնակետերի կոորդինատներըԲարդություն բարդ

727, 728, 731, 732, 734, 735

727.Աստղանիշի փոխարեն տեղադրե՛ք > կամ < նշաններից որևէ մեկն այնպես, որ ստացվի ճիշտ անհավասարություն. ա) 5 · 7 > –1, գ) 0 < (–3) · (–4), ե) (–1) · (–4) > –1, բ) –4 < 2 · 3, դ) (–5) · 2 < 0, զ) 5 · 7 < (–4) · (–9)։

728.Կատարե՛ք գործողությունները.
ա) (–2) · (|–4| – |–8|) = + 8, գ) (|–21|+|+4|) ։ (–5) = -5,
բ) ((–3) · (–7) – (–2) · |–4|) · (–6)=-174, դ) (|–9|+|–1|) ։ (18–(–|6|)=5\12;

731. Տրված է երկու կոտորակ։ Առաջին կոտորակի համարիչը 6 անգամ
մեծ է երկրորդ կոտորակի համարիչից, իսկ հայտարարը 5 անգամ
փոքր է երկրորդ կոտորակի հայտարարից։ Ինչի՞ է հավասար
առաջին և երկրորդ կոտորակների հարաբերությունը։

732.Նկարում պատկերված է 4 սմ2
մակերես ունեցող ABCD քառակուսին (տե՛ս նկ. 84)։ Ինչի՞ է հավասար BDFG քառակուսու մակերեսը։ 64 սմ

734.Նետում են երկու խաղոսկր։
Որքա՞ն է այն բանի հավանականությունը, որ միավորների գումարը հավասար կլինի 5-ի։

735.Առաջին փականագործին 120մանրակ պատրաստելու համարպետք է 3 ժամ, իսկ երկրորդին՝ երկու անգամ ավելի։ Ինչքա՞նժամանակում փականագործները, աշխատելով միասին, կպատրաստեն 600 մանրակ։

1.	Գրաֆիկի կետի կոորդինատներըԲարդություն հեշտ X = 2 Y = 3	2
2.	Գրաֆիկի տարրերըԲարդություն հեշտ	1
3.	Ամենամեծ/ամենափոքր աբսցիսըԲարդություն հեշտ 18 – ը և 22 – ը	1
4.	Եկամուտը վաճառքիցԲարդություն հեշտ 2400 դրամ	2
5.	Գրաֆիկի կետերի օրդինատներից ամենամեծըԲարդություն հեշտ 2500	1
6.	Տրված կոորդինատներով կետըԲարդություն հեշտ H	1
7.	Կետի աբսցիսը/օրդինատըԲարդություն հեշտ	1
8.	Եկամուտի գրաֆիկը (մեծ թվեր)Բարդություն միջին 21 2100 2100 21	4
9.	Կետի օրդինատըԲարդություն միջին 11	3
10.	Կետի կոորդինատներըԲարդություն միջին Y=3 X=10	4
11.	Պետք է լրացնել աղյուսակըԲարդություն միջին 0 3 4 7 14 0 2 6 8 10	4
12.	Շարժման գրաֆիկը, անցած ճանապարհըԲարդություն բարդ 12կմ	5
13.	Շարժման գրաֆիկը, հանգստի ժամերըԲարդություն բարդշ 10 ժամում 7 – ին	6
14.	Օդի ջերմաստիճանը ամսվա օրերինԲարդություն բարդ 5 27