Դաս 1

• Ե՞րբ է ստեղծվել Վանի թագավորությունը։ Ք․ա․ IX դարում։ Ո՞րն էր դրա ստեղծման գլխավոր պատճառը։ Քանի որ Ասորեստանի հարձակումները շատացել էին, հայկական պետականությունը միավորվեց ընդhանուր թշնամու դեմ և ստեղծվեց Վանի թագավորությունը։ Ի՞նչ անուններով է հայտնի։ Աստվածաշնչում հայտնի է որպես Արարատ, ասորեստանցիները անվանում էին Ուրարտու , Ասորեստանի թագավորները անվանում էին Նաիրի․․․․․
• Փորձեք ներկայացնել Սարդուրի I-ի պատմական կերպարը։ Սարդուրի I-ը խելացի էր, խիզախ ,տիտղոսներն էին մեծ արքա,արքայից արքա,հզոր արքա,Նաիրի երկրի արքա և այս տիտղոսները նա ստացել էր Ասորեստանին հաղթելու համար։

Աղբյուրներ

հայոց պատմության դասագիրք, էջ 42-44

տեսաֆիլմ

09.11.22.

1. Ողջույն սիրելի սեբաստացի։Պատմիր կրթահամալիրում քո սովորորած երգերի ու պարերի մասին։Ներկայացրու դրանց պատմությունը։

Մենք սովորել ենք Իմ չինարի յարը, Սև ա չոբանի շունը և այլն։

Իմ սիրած երգը

Թռչեի մտքով տուն

Թռչեի մտքով տուն,
Ուր իմ մայրն է արթուն,
Տեսնեի այն առուն,
Կարոտով ես անհուն,
Որ ամեն մի գարուն
Ջրերով վարարուն
Կարկաչում էր սարերում:

Թեքվեի աղբյուրին,
Կարոտած պաղ ջրին,
Լինեի հանդերում,
Մեր կանաչ մարգերում,
Ուր ծաղկունքն են բուրում,
Ուր մանուկ օրերում
Հովն էր ինձ միշտ համբուրում:

Հայրենիքն իմ սրտում`
Թե չընկնեմ ես մարտում,
Ա՜խ, իմ մայր թանկագին,
Տուն կգամ ես կրկին,
Կսփոփեմ քո հոգին
Համբույրով սրտագին,
Կսեղմեմ քեզ իմ կրծքին:

Հայերենում տողադարձն ավելի հաճախ կատարվում է վանկատման սկզբունքով, այսինքն՝

• Երկու ձայնավորների միջև գտնվող մեկ բաղաձայնն անցնում է հաջորդ տող, օրինակ՝ ա-շակերտ, նկա-րել, հա-սարակ և այլն։
• Երկու ձայնավորների միջև գտնվող երկու և ավելի բաղաձայններից հաջորդ տող է անցնում միայն մեկը՝ վերջինը, օրինակ՝ կար-դալ, հաղ-թել կանգ-նել, հարց-նել և այլն։
• Երկու և ավելի բաղաձայնների միջև եղած գաղտնավանկը, այսինքն՝ լսվող, բայց չգրվող ը հնչյունը գրվում է միայն տողավերջի ու հաջորդ տողի սկզբի վանկերում, օրինակ՝ հետաքըր-քըրվել, կըն-քահայր, բայց հե-տաքրքրվել, կնքա-հայր։

երկու ձայնավորների միջև եղած երկու և ավելի բաղաձայններից միայն մեկն է անցնում հաջորդ վանկ։Բայց եթե երկորդ բաղաձայնը յ— ն է, նրան նախորդողը կարող է յ- ի հետ անցնել հաջորդ տող (օրինակ ՝ ար-յուն, բայց՝ ա- րյուն)։

Վանկատման ժամանակ և -ով գրվող եվ հնչյունակապակցությունը երկու տառով է արտահայտվում, եթե նրա մեջ մտնող հնչյունները ՝ ե -ն և վ-ն , տարբեր վանկերի կազմում են լինում։ Եթե դրանք նույն վանկի կազմում են , և տառով են արտահայտվում։

Տրված բառերը բոլոր հնարավոր ձևերով տողադարձիր։

Բարեկամա-

բար,

կառավա-

րել,

ար-

դուկ,

հարավ-

ային,

հեռա-

խոս,

բարձրա-

ցնել,

անցկա-

ցնել,

հարթ-

եցնել։

Տառային և վանկատառային հապավումները չեն տողադարձվում, օրինակ՝ ԽՍՀՄ, ԱՊՀ:

Տրված բառերը վանկատիր երկու ձևով։

Անկյուն, մատյան, գոչյուն, գիտություն, սենյակ, Հակոբյան, առյուծ, մատյան, բարդություն։

Համո Սահյան, Հրաշք լիներ։

Փորձիր արտասանել և իքնդ քեզ ձայնագրել։

<<Հրաշք լիներ >> վերնագրով փորձիր ինքնդ երևակայել ․․․

Հրաշք, հրաշքներին հավատում են ոչ բոլորը, բայց ես հավատում եմ, որովհետև իմ կանքում եղել են շատ հրաշքներ։ Հրաշքներ միյայն կարող է իրագործել Աստված և մենք պիտի շնորակալ լինենք ցանկացած հրաշքի համար Ասծուն։ Ես ցանկանում եմ, որ մեր երկրում լինի խաղաղություն և մեր բոլոր հողերը մենք վերադարձնեինք մեզ այ դա իսկական հրաշք կլիներ։

Կետերի փոխարեն գրիր համապատասխան տառը կամ երկհնչյունը:

1.Մի անգամ դեպի հարավ չվելիս ծիծեռնակները փորձանքի մեջ ընկան: Այդ տարի Շվեցարիայում ուժեղ ցրտից բոլոր միջատները սատկել էին; Դե, էլ ի՛նչ պիտի ուտեին ծիծեռնակները. չէ՞ որ շատ թռչունների նման նրանք էլ են միջատներով սնվում: Խեղճ ծիծեռնակները սովից ուժասպառ եղան ու վայր ընկան: Բայց Շվեցարիայի բնակիչներն անօգնական չթողեցին նրանց, հավաքեցին, դրեցին տուփերի մեջ ու տարան երկաթուղային կայարան: Այդտեղից էլ հատուկ գնացքով արագ ու ապահով ուղարկեցին հարավ:

2.Տիզերենավի բոլոր ուղևորներն արդեն տեղերում էին, շարժասանդուղքը հեռացել, դուռն ամուր փակվել էր, և ուղեկցորդուհին թռիչքի մասին էր հայտարարում: Բայց դեռ վախենում էի, որ հանկարծ կզղջան մեզ այդ վտանգավոր թռիչքին թողնելու համար, կիջեցնեն, և մեր բոլոր ջանքերն ապարդյուն կանցնեն: Բայց հանկարծ մի ահավոր աղմուկ սկսվեց, նավը ցնցվեց ու թափով պոկվեց տեղից:
Մխրճվում ենք երկնքի մեջ, սլանում ենք դեպի աստղերը:

2. Տեքստը վերականգնիր՝ պարբերությունները վերադասավորելով։։

Մարդը քարի դարից է բնակություն հաստատել Վաղարշապատ-էջմիածնի տարածքում: Մեր թվականությունից առաջ վեցերորդ դարում այստեղ Վարդգեսավան բնակա­վայրն է կառուցվել: Հետագայում, արդեն մեր թվարկության երկրորդ դարում, Արշակունի Վաղարշ Առաջին թագավորը քաղաքը պատսպապատել Է, Վաղարշապատ վերանվանել և մայրաքաղաք դարձրել:

Երբ 301 թվականին Հայաստանում քրիստոնեությունը պետական կրոն հայտարարվեց, Մայր տաճարր Վաղարշա­պատում կաոուցվեց և էջմիածին անվանվեց:

Ավանդությունն այդ անվան ծագումն այսպես է բացատրում: Գրիգոր Լուսավորչին մի տեսիլ է երևում, որ երկնքից հայտնված հրեղեն սյան միջով Քրիստոսը երկիր է իջնում և ձեռքի ոսկե մուրճով ցույց տալիս Վաղարշապատի Սանդա­րամետ բլուրը, իբրև տաճարի կառուցման վայր: Տաճարը հենց այդտեղ էլ հիմնում են և նրան տալիս են Էջմիածին անունը: Այսինքն, դա այն տեղն է, որտեղ իջել է Աստծո միա­ծին որդին՝ Քրիստոսը:

3. Ավետիք Իսահակյան, Ուշինարա (հնդկական զրույց):

1.Հարցեր և առաջադրանքներ։

2.Բնութագրիր Ուշինարային՝

մանրամասնորեն,

Ուշինարան շատ հարուս էր, բայց եսասեր չէր։ Նա ապրում էր համեստ կյանքով, ուներ համեստ և գեղեցիկ տնակներ։ Նրա տան դռները շատ ճոխ էին, բոլորի առաջ դռները բաց էր։

մեկ բառով – բարի

3.Դուրս գրիր այն հատվածը, որտեղ խտացած է զրույցի հիմնական ասելիքը։

Քանի որ դատավորը աղավնուն չէր տալիս անգղին, անգղն առաջարկ, որ դատավորը իր մարմնից այնքան հատված տա, որքան որ կշռում էր աղավնու քաշը:

4.Այլ կեպ վերնագրիր զրույցը։

Աղավնու փրկությունը